ΜΕΤΕΩΡΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ - Παραπληροφόρηση, σανός και πρόβατα

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της σημερινής εποχής, είναι ο μεγάλος όγκος πληροφοριών που καθημερινά δεχόμαστε. Η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας, μας επιτρέπει πλέον πολύ εύκολα και γρήγορα να ενημερωθούμε για οτιδήποτε επιθυμούμε. Δυστυχώς όμως η παραπληροφόρηση και τα fake news είναι καθημερινό φαινόμενο και συνήθως είναι πολύ καλά κρυμμένα μέσα σε «μισές αλήθειες», αποκρύψεις γεγονότων, παραπλανητικές εικόνες κλπ. Η παραπληροφόρηση είναι ένα δυνατό εργαλείο για τους ανήθικους ανθρώπους, που τους βοηθά να χειραγωγήσουν τους πολίτες με βάση τους σκοπούς τους. Για αυτούς τους ανήθικους ανθρώπους, ο λαός είναι τα πρόβατα και οι διαστρεβλωμένες πληροφορίες είναι ο σανός που ταΐζουν τα πρόβατα.

Μοναδική προστασία από την παραπληροφόρηση είναι η προσεκτική επιλογή των ΜΜΕ από τα οποία επιλέγουμε να ενημερωθούμε. Μία καλή μέθοδος είναι να διαβάζουμε την ίδια είδηση από διαφορετικές πηγές προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσουμε την εγκυρότητα της κάθε πηγής.  

Ας δούμε μερικά πραγματικά πρόσφατα παραδείγματα του τόπου μας που θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε πόσο εύκολα μπορεί ο καθένας μας να πέσει θύμα της παραπληροφόρησης και να οδηγηθεί σε λανθασμένα συμπεράσματα

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1

Στις 9/11/2018 διαβάσαμε στα τοπικά ειδησεογραφικά site δελτίο τύπου του δήμου Μετεώρων με τον βαρύγδουπο τίτλο «Τέσσερα νέα έργα προκήρυξε ο Δήμος Μετεώρων». Σύμφωνα με αυτό, προκηρύχτηκαν με συγκεκριμένο προϋπολογισμό έργα αναβάθμισης παιδότοπων, διαμόρφωσης αύλειων χώρων, κατασκευής αγροτικής οδοποιίας και ανακατασκευή πεζοδρομίου. Βέβαια, πουθενά δεν αναφέρεται ότι όλα αυτά τα έργα έχουν εγκριθεί και δρομολογηθεί από την περιφέρεια Θεσσαλίας. Επιπλέον η χρηματοδότηση τους προέρχεται από εθνικούς πόρους και το Ευρωπαϊκό Ταμείο. Συμπεραίνουμε αυτομάτως ότι ο δήμος Μετεώρων δεν έκανε το παραμικρό για να υλοποιηθούν αυτά τα έργα, αλλά πρόκειται για πρωτοβουλίες και κινήσεις της Περιφέρειας όπως πολύ εύκολα μπορεί να επιβεβαιώσει ο αναγνώστης από την επίσημη ιστοσελίδα της. Στο τέλος του δελτίου τύπου μπαίνει και το κερασάκι στη τούρτα, το «σλόγκαν» της δημοτικής μας αρχής: «Συνεργαζόμαστε – αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα – δημιουργούμε - είμαστε δίπλα στον πολίτη». Κάνω τιτάνια προσπάθεια να μην κατουρηθώ από τα γέλια σαν συλλογίζομαι πόσο δημιουργική και συνεργάσιμη είναι η σημερινή δημοτική αρχή και πόσο έχει σταθεί δίπλα στους πολίτες της, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας τώρα.

Συμπέρασμα:  Αποτελεί πολύ «παραδοσιακό» τέχνασμα χειραγώγησης των μαζών αυτό που ονομάζουμε «μισή αλήθεια». Δημοσιοποιείται η μισή είδηση (η έγκριση και υλοποίηση των έργων) αλλά αποκρύπτεται έντεχνα η άλλη μισή (ότι αυτά τα έργα είναι αποτέλεσμα εργασιών της Περιφέρειας και χρηματοδότησης μέσω ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων). Με το συγκεκριμένο δελτίο τύπου λοιπόν, η σημερινή δημοτική αρχή προσπαθεί μάταια, να «καπελώσει» τους πραγματικούς αυτουργούς των έργων. Με έναν πομπώδη τίτλο στην αρχή και ένα φαντασιόπληκτο ποιηματάκι στο τέλος φιλοδοξεί να πείσει τον μέσο αναγνώστη ότι οι παραπάνω υλοποιήσεις είναι αποτέλεσμα δικού της μόχθου. Με αυτό τον απλό και ανέξοδο τρόπο, προσπαθεί να καρπωθεί ημιπληροφορημένους ψηφοφόρους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2

Ένα επίσης κοινό φαινόμενο στο κόσμο της ενημέρωσης είναι όταν η διεύθυνση κάποιων ΜΜΕ επιλέγει να μη δημοσιοποιεί γεγονότα και άρθρα. Από  τοπικά ειδησεογραφικά site μέχρι μεγάλα εθνικά ειδησεογραφικά πρακτορεία, η απόκρυψη τους είναι σύνηθες φαινόμενο. Ασφαλώς και δεν μπορεί να επιβληθεί σε κανένα ΜΜΕ τι θα αναρτήσει και τι όχι, όμως όλα τα ΜΜΕ οφείλουν να κινούνται με γνώμονα την σφαιρική και ολοκληρωμένη ενημέρωση του κοινού τους και άρα έχουν την ηθική υποχρέωση να φιλοξενούν όλες τις ειδήσεις και απόψεις, οι οποίες εξυπακούεται ότι δεν θα πρέπει να είναι νομικά κολάσιμες και προσβλητικές προς τον οποιοδήποτε.

Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα που μου έρχεται στο νου, είναι η δημοσιοποίηση των προσωπικών μου άρθρων «ΜΕΤΕΩΡΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ». Ενώ το αποστέλλω σε όλα τα τοπικά και περιφερειακά ΜΜΕ, δίχως να κάνω καμία εξαίρεση, κάποιοι επιμένουν να τα απαξιώνουν. Αν και δεν με ενοχλεί καθόλου αυτό, εξάλλου οι απόψεις μου φιλοξενούνται στη συντριπτική πλειοψηφία των τοπικών ΜΜΕ, με κάνει εύλογα να αναρωτιέμαι το γιατί.

Συμπέρασμα:  Η επιλεκτική μη δημοσιοποίηση ειδήσεων και άρθρων από ένα ΜΜΕ έχει σαν στόχο την απόκρυψη γεγονότων και απόψεων που φέρουν σε  «άβολη» θέση τον κάτοχο του ΜΜΕ και της «γραμμής» που πιθανόν ακολουθεί. Επιλέγει να μην αναρτήσει το γεγονός ή το άρθρο γιατί απλούστατα φοβάται ότι μερίδα των αναγνωστών του θα αλλάξει άποψη για το επίμαχο θέμα. Ακριβώς  εκείνη τη στιγμή διαπράττει και το μεγαλύτερο ηθικό ατόπημα. Αφαιρεί από το κοινό που τον στηρίζει το δικαίωμα στην ολοκληρωμένη ενημέρωση. Δεν σέβεται τους αναγνώστες του και μακροπρόθεσμα τους κάνει κακό, όπως επίσης δεν σέβεται το επάγγελμα του κάνοντας κακό και στον ίδιο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3

Πριν δύο-τρεις μέρες σταμάτησα σε μία καφετέρια της πόλης μας να πάρω ένα καφέ. Δίπλα μου βρίσκονταν τρεις συμπολίτες μου που κουβέντιαζαν για τι άλλο… για τις επόμενες εκλογές. Από τις διάφορες βλακείες που άκουσα, μία μου έκανε την μεγαλύτερη εντύπωση, “ο μητροπολίτης μας” λέει “θα στηρίξει τον Σινάνη και τη Ν.Δ. στις εκλογές”. Προβληματίστηκα έντονα. Θυμήθηκα τα λόγια του Σεβασμιότατου σε παλαιότερη συνέντευξή του ο οποίος κατά λέξη είπε: «Ήρθα εδώ για να ενώσω τον κόσμο, για να τον βοηθήσω πνευματικά, δεν ήρθα ούτε να υποστηρίξω δημάρχους, ούτε να κατεβάσω δημάρχους, ούτε να υποστηρίξω πολιτικούς, ούτε να βγάλω πολιτικούς». Θυμόμουν αυτή την απόκριση η οποία ήταν πολύ ξεκάθαρη και θεωρώ πως είναι η ορθότερη στάση που οφείλει να διατηρεί ένας μητροπολίτης. Άρα πως είναι δυνατόν ο μητροπολίτης μας να στηρίξει τον κ. Σινάνη ή τον οποιοδήποτε δήμαρχο ή πολιτικό; Πήγα σπίτι, διάβασα την ειδησεογραφία της ημέρας από τοπικά και περιφερειακά site. Άκουσα την ομιλία του, που ακολούθησε μετά την Θεια Λειτουργία της Κυριακής. Αναφέρεται στον αντιπεριφερειάρχη κ. Μιχαλάκη ως «ο δικός μας άνθρωπος».

Δεν είμαι κακοπροαίρετος άνθρωπος. Θέλω να πιστεύω ότι δεν το είπε γιατί στηρίζει πολιτικά τον κ. Μιχαλάκη, αλλά γιατί πολύ απλά από την θέση ευθύνης που έχει και για το καλό του τόπου θα πρέπει προφανώς να έχει καλές σχέσεις και να αναπτύξει ουσιαστικές συνεργασίες με την περιφέρεια και τον δήμο. Θέλω να πιστεύω, και πραγματικά το πιστεύω, ότι αν οποιοσδήποτε άλλος πολιτικός οποιασδήποτε πολιτικής παράταξης διατηρούσε μία καλή σχέση συνεργασίας με την μητρόπολη, τα λόγια του Σεβασμιότατου θα ήτανε τα ίδια.

Διαβάστε, λοιπόν, παρακάτω πώς ενδεχομένως να παραπληροφορήθηκε ο συγκεκριμένος πολίτης που τον άκουσα πριν δύο-τρεις μέρες, όπως προείπα, να μιλά για στήριξη του μητροπολίτη στο πρόσωπο του Σινάνη στις εκλογές.

Έπεσα πάνω σε ένα άρθρο όπου ο δημιουργός του αφού κολακεύει υπέρμετρα τον αντιπεριφερειάρχη, συνδέει την πολύ ωραία εικόνα που δημιουργεί για αυτόν με τον μητροπολίτη μας. Το χειρότερο είναι ότι στη φωτογραφία του άρθρου δεν εμφανίζονται οι δύο άνθρωποι για τους οποίους το άρθρο πραγματεύεται, δηλαδή ο Σεβασμιότατος με τον κ. Μιχαλάκη, αλλά ο κ. Μιχαλάκης με τον… σημερινό δήμαρχο!! Είναι γνωστό ότι μία εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις όπως επίσης είναι γνωστό ότι οι εικόνες περνούν στους ανθρώπους υποσυνείδητα μηνύματα. Με αυτό τον τρόπο, έντεχνα ή από γκάφα που δεν κάνει ούτε ο πλέον αδαής και αρχάριος, ο αρθρογράφος κατάφερε να εκθέσει τον Σεβασμιότατο και να περάσει το μήνυμα στον κόσμο ότι υποστηρίζει ανοικτά τόσο τον κ. Μιχαλάκη όσο και τον κ. Σινάνη.

Συμπέρασμα:  Πολύ συχνά λέξεις και φράσεις δημόσιων προσώπων παραφράζονται κατά το δοκούν από αρθρογράφους είτε λόγω αμάθειας, είτε για να εξυπηρετούν σκοπούς. Τοπικοί και περιφερειακοί άρχοντες, βουλευτές, μητροπολίτες, επώνυμοι επαγγελματίες, καλλιτέχνες κλπ πέφτουν θύματα διαστρέβλωσης των λεγόμενων τους από διάφορα ΜΜΕ γιατί πολύ απλά η βαρύτητα του λόγου τους και των πράξεων τους μπορεί να παρασύρει μέρος της κοινής γνώμης. Η τρίχα γίνεται τριχιά και ο αρθρογράφος από μια φράση του δημόσιου προσώπου οδηγεί τον αναγνώστη σε λάθος συμπεράσματα σκοπίμως ή και όχι, δυστυχώς στιγματίζοντας συνήθως αρνητικά το πρόσωπο αυτό, με συνήθη τρόπο χειραγώγησης την προβολή εικόνων και φωτογραφιών που παραπλανούν και δρουν στο υποσυνείδητο των ανθρώπων.